આયુર્વેદમાં દૂધનું ખૂબ મહત્વ છે. દૂધમાં માત્ર પ્રોટીન જ નહીં, પણ વિટામિન એ, બી 1, બી 2, બી 12 અને ડી, પોટેશિયમ, મેગ્નેશિયમ વગેરે જેવા પોષક તત્વો પણ હોય છે. દૂધ એ શાકાહારીઓ માટે પ્રોટીનનો શ્રેષ્ઠ સ્રોત છે.
1- દૂધ અને ફળનું સેવન
આયુર્વેદ અનુસાર કેળા, સ્ટ્રોબેરી, અનાનાસ, નારંગી જેવા ફળો પાચન દરમિયાન પેટમાં ગરમી વધારે છે.
તે જ સમયે, દૂધની પ્રકૃતિ ઠંડી હોય છે. જેથી પાચક સિસ્ટમ પર ખરાબ અસર પડે છે. આને લીધે આપણને શરદી-ખાંસી-શરદી, એલર્જી જેવી ઘણી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
2-તરબૂચ અને દૂધનું સેવન
શરીરને હાઇડ્રેટ રાખવાની સાથે, તરબૂચના ઘણા ફાયદા છે. 96 ટકા પાણીવાળા આ ફળને ઉનાળા માટે યોગ્ય કહી શકાય.
તરબૂચમાં પોટેશિયમ, ફાઇબર સહિતના ઘણા પોષક તત્વો હોય છે, પરંતુ તેને દૂધ સાથે લેવાથી ગળાની અલાર્મની ઘંટડી બાંધવાથી ઓછું નહીં થાય.
તરબૂચ વિશે કહેવામાં આવ્યું છે- “તેમને એકલા ખાઓ, અથવા તેમને એકલા છોડી દો”, જેનો અર્થ છે કે કાં તો તરબૂચ એકલા ખાઓ અથવા એકલા છોડી દો. તેને કોઈની સાથે ખાવું યોગ્ય નથી.
3-દૂધ અને માછલીનું સેવન
આયુર્વેદ નિષ્ણાંત અબરાર મુલ્તાની કહે છે કે દૂધ અને માછલીને ક્યારેય એકસાથે કે આગળ પાછળ ન લેવી જોઈએ,
કારણ કે દૂધ પોતામાં સંપૂર્ણ છે. દૂધમાં શરીરમાં પચવા માટે સમયની જરૂર હોય છે, કારણ કે તેમાં ઘણા પોષક તત્ત્વો રહે છે.
તેને અન્ય કોઈપણ પ્રકારના પ્રોટીન જેવા કે માંસ-માછલી વગેરે સાથે મિશ્રણ કરવાથી પાચક સિસ્ટમ પર ઘણો દબાણ આવે છે.
ક્યારે દૂધ પીવું જોઈએ?
આયુર્વેદ નિષ્ણાતો ડો.અબ્રાબર મુલ્તાની કહેવા અનુસાર, એવું માનવામાં આવે છે કે દૂધ પીવાનો સમય હોય છે.
જો તમે તમારા શરીરને વધારવા અથવા બનાવવા માંગો છો, તો સવારે દૂધ પીવો નહીં તો રાત્રે દૂધ પીવો.
ટોનિક તરીકે દૂધ અશ્વગંધા સાથે પીવામાં આવે છે. આ સારી ઉંઘ તરફ દોરી જાય છે અને યાદશક્તિમાં પણ સુધારો કરે છે.
